0555 687 39 65
info@halilibrahimcelik.av.tr

AİLE KONUTU ŞERHİ

Miras, Bilişim, Ceza, Aile ve İş Hukuku Avukatı

Aile Konutu Şerhi - Av. Halil İbrahim Çelik

Aile konutu, eşlerin yaşamsal faaliyetlerini sürdürdüğü, yaşantısına yön verip acı tatlı günleriyle eylemli olarak içinde yaşadığı, eşlerin birlikte seçtiği ortak konuttur. Bir taşınmazın aile konutu olabilmesi için evlilik birliğinin yürütülmesi ve devamlı olarak o konuttu oturulması aranmaktadır. Dolayısıyla yazlık, çiftlik gibi eşlerin zaman zaman bulunduğu ikincil nitelikteki konutlar aile konutu sayılmaz ve bu konutlara aile konutu şerhi eklenmesi mümkün değildir. Kural olarak bir tane bulunur ancak eşler birden fazla aile konutu olduğunu ispat edebilirler. Eşlerin fiilen ayrı yaşamaya başlamış olmaları konutu aile konutu olmaktan çıkartmaz.

Aile Konutu Şerhi nedir?

Bir konutun öncelikle aile konutu sayılabilmesinin en kolay ispatı tapuda aile konutu şerhi ile tescil edilmesidir. Eşlerden biri diğer eşin açık rızası bulunmadıkça aile konutuyla ilgili kira sözleşmesini feshedemez. Aile konutunun tapu maliki olsa bile bu konutu satamaz, aile konutu üzerindeki hakları sınırlandıramaz. Haklı bir sebep olmadan kendisine rıza verilmeyen eş hâkimin müdahalesini talep edebilir. Hâkim ileri sürülen sebebi haklı bulursa gerekli izni vererek yapılmak istenen işlemin yapılmasının yolunu açar. Aile konutu ile ilgili kira sözleşmesinde eşlerden yalnızca biri tarafsa diğer eş kiralayana yapacağı bir bildirimle kira akdinin tarafı haline gelebilir. Aile konutu eşlerden birinin mülkiyetindeyse diğer eş tapu kütüğüne aile konutu şerhi konulmasını isteyebilecektir.

Söz konusu aile konutu şerhi koyulduktan sonra malik olmayan eşin rızası alınmadan yapılan satış işlemi geçersiz olur. Ancak rızası alınmayan eş sonradan icazet vererek işlemi geçerli kılabilir. İcazet de verilmiyorsa rızası olmayan eş tapu iptal ve tescil davası açarak yapılan satış işlemiyle ilgili tapu kaydını iptal edecektir. Aile konutu şerhi bu noktada önem taşır, çünkü aile konutu şerhi bildirici etkiye sahiptir. Aile konutu şerhi olmasına rağmen ilgili taşınmaz üzerinde işlem yapan kişilerin iyi niyet iddiaları dinlenmez. Oysa aile konutuna şerh koyulmadığında konutun aile konutu olduğunu bilmeden tapu kaydına güvenerek işlem yapan iyi niyetli 3. Kişilerin kazanımları korunacaktır. Aile konutu hakkındaki kanuni düzenlemelerin ruhunun yorumuyla, amacının malik olmayan eşin kendi bilgi ve rızası dışındaki hukuki muameleler sonucu mağdur olmasının önlenmesi olduğu görülür.

Aile Konutuna Şerh Nasıl Koyulur?

Taşınmazın maliki olmayan eşin aile konutu şerhi verilmesini talep edebilmesi için mahkeme kararına veya hak sahibi eşin söz konusu işleme rıza göstermesi gerek yoktur. Ancak konutun aile konutu olup olmadığı taraflar arasında çekişmeli ise şerhin verilmesi hâkimden istenebilir. Söz konusu şerh Tapu Sicil Müdürlüğü tarafından konulacaktır. Tapu’ya yapılacak başvuruda apartman yöneticisinden veya bağlı oldukları muhtarlıktan oturulan evin aile konutu olduğuna dair alınan belge ve evlilik cüzdanı ibraz edilmelidir.

Tapu sicil müdürü bundan sonra gerekli işlemi yapmakta ve taşınmazın tapu kütüğünün şerhler hanesine ‘Aile Konutu’ kaydı düşmektedir. Bu kayıttan sonra konutun maliki olmayan eş aile konutunun sağladığı haklardan yararlanabilecektir. Danıştay 10. Daire 2008/3450 K:2013/323 ve 23.01.2013 tarihli kararı uyarınca, bir taşınmasın tapu sicil kaydında mevcut herhangi bir şerhinin terkini ya kaydın kendilerine hak sağladığı kimselerin talebine ya da mahkeme kararına bağlıdır. Taraflar hangi mal rejimini kabul etmiş olursa olsun şerh koyma işlemi ortak ve anlatılan şekilde gerçekleştirilecektir.

Uygulamada özellikle boşanma kararı alındıktan sonra evin maliki eş, aile konutunu terk edip kirasını ödemeyerek, fiilen aile konutunda oturan eş ve çocuklara icra takibinde bulunulmasına neden olmaktadır. Yahut kendi mülkiyetindeki aile konutu üzerinde tasarruf işlemi olan satım işlemi gerçekleştirerek ortak konutta kalan eş ve çocukların evsiz kalmasına neden olmaktadır. Bazen de malik eş kendisi evden ayrılmak yerine diğer eşi evden kovmaktadır. Aile konutuna şerh verilmesi malik eşin tasarruf yetkisini sınırladığından yaşanan bu mağduriyetleri önemli ölçüde gidermektedir…

 Av. Halil İbrahim Çelik Merve Arabacı

5.00 avg. rating (100% score) - 2 votes

Bir cevap

  1. MUZAFFER SARAÇOĞLU dedi ki:

    KONUTUN AİLE KONUTU OLDUĞUNA DAİR (konutta birlikte oturululduğunun ispatı için muhtarlıktan veya apartman yöneticisinden belge alıp tapuya vermek hukuka aykırıdır) İSPAT BELGESİ ALIP TAPUYA VERMEK, HUKUKA AYKIRIDIR.Şöyle ki;
    Konutun olası devrine rıza verilmediğine delalet şerhin verilmesi Tapu’dan istendiğinde;TMK’nu m.194/2 hükmü ele alınacak olursa, hükümde yazılı “rızayı sağlayamayan” ve “haklı bir sebep olmadan kendisine rıza verilmeyen eş” cümleleri ile HAKLI DA OLSA HAKSIZ DA OLSA şerh işlemini gerçekleştirme yetkisine malik olmayan eşin haiz olduğu çünkü hükümde, yalnızca “rızayı sağlayamayan eş hakimin müdahalesini isteyebilir” DENİLMEDİĞİ buna ilaveten, “veya haklı bir sebep olmadan kendisine rıza verilmeyen eş” cümlesinin de yer aldığı öyleyse, şerhin verilmesi tapudan istendiğinde; malik olmayan eş, konutun olası devrine rıza vermeyen eş konumunda olduğundan konut aile konutu olmasa bile, HAKSIZ yere şerh işemini gerçekleştirebileceği (hükümdeki konut kavramı, aile konutu olduğu halde) başka bir anlatımla; konut aile konutu olmasa bile, HAKSIZ yere rıza vermeme yetkisine haiz olduğu (konutun devrine) (eş veya eşlere ait konut ister aile konutu olsun isterse olmasın). Kaldı ki, işlem esnasında konutun aile konutu olmamasından başkaca hiç bir unsurun, “haklı bir sebep olmadan kendisine rıza verilmeyen eş” halini doğurmayacağı. Bu hususlara binaen, konutun aile konutu olup olmadığı hususu, HUKUKEN SAKLI tutulduğu (konutun devrine rıza verilmediğinde ) (açık rızanın önemi) (malik olmayan eşin öncelikli olarak korunması yönünden). Selamlar. Muzaffer Saraçoğlu. 0507.3841111

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir


iki × = 2

Sorunuz mu var?