0555 687 39 65
info@halilibrahimcelik.av.tr

DİJİTAL OYUN HUKUKU VE DİJİTAL OYUNLARDA TELİF HAKKI

Miras, Bilişim, Ceza, Aile ve İş Hukuku Avukatı

Dijital Oyun Hukuku ve Oyunlarda Telif Hakkı - Av. H.İ. Çelik

Dijital dünyanın gelişmesi ile artık bilgisayarları ve akıllı telefonların insan hayatında kapsadığı yer de çok ciddi oranda artış göstermiştir. Dijital dünyanın kapsadığı bu alanın artması ile hukuk sistemlerinin de dijital dünya ile senkronize olma zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Hukuk sistemleri bu dijital dünyaya ayak uydururken yeni hukuk dalları ortaya çıkmıştır. Oyun hukuku olarak adlandırabileceğimiz bu alan da dijital dünyada son dönemde oldukça fazla sayıda ortaya çıkan ve insan hayatında yer edinen bilgisayar ve mobil telefon uygulamalarının ve hatta spesifik olarak oyunlarının korunması ana teması ile ortaya çıkmış bir disiplindir. Milyarlarca dolarlık bir sektör haline gelen dijital dünya ürünlerinin korunması bütün dünyada yavaş yavaş oturmuşken ülkemizde henüz daha yeni tanınmaya başlamıştır.

Bu yazımızda spesifik olarak dijital oyunların hukuki korunması uygulamasından bahsedeceğiz. Eskiden oyun sokakta arkadaşlar ile yapılan tabir-i caizse bir spor iken artık bilgisayar başında yahut cep telefonlarında milyonlarca insanla birlikte oynanmaktadır.Dijital oyunlar halihazırda 300 milyar doların üzerinde bir hacme sahiptir ve bu hacim her geçen gün pozitif seviyede artış göstermektedir. Bu sektör içerisinde oyunlar için yapım şirketleri, yazılımcılar, geliştiriciler ve oyuncular olmak üzere birçok unsur mevcuttur. Oyun Hukuku işte sektörde yer alan bu kimselerin haklarını korumaya çalışmaktadır. Bu kadar ciddi bir ekonomik güce ulaşan sektörde yer alan unsurların korunmasının taşıdığı önemde her türlü izahtan varestedir.

Oyun Hukuku birçok hukuku dalı ile ilgili olan multi-disipliner bir alandır. Oyun Hukuku içerisinde başta Bilişim Hukuku, Fikri ve Sınai Haklar, Vergi Hukuku, Ticaret Hukuku ve Şirketler Hukuku alanlarından bir takım ögeler bulunmaktadır. Oyun Hukuku oyun içerisinde bulunan kodların, programların, müziklerin ve diğer işitsel ve görsel ögelerin olduğu kabul edilirse birden çok hukuku alanı ile ilgili olduğu da rahatlıkla anlaşılabilir. Oyun Hukuku bir bilgisayar yahut akıllı telefon için tasarlanan oyunun fikir aşaması ile tüketiciye ulaştığı son aşamaya kadar olan bütün unsurları koruma amacı taşımaktadır. Zira burada bütün aşamalarda ciddi bir telif hakkı söz konusudur.

Akıllı telefon, bilgisayar ve tabletlerde bulunan oyunların Oyun Hukuku bağlamında korunması konusunda 2 farklı uygulama bulunmaktadır. Bu uygulamalardan ilki oyunları bilgisayar programı kabul ederek korumaya alma ana fikrin dayanmaktadır. Ancak bir oyunu sadece bilgisayar programı kabul etmenin ciddi riskleri bulunmaktadır. Zira bilgisayar programları sadece kodlardan oluştuğu için bu uygulamada oyun içerisinde yer alan müzikler ve diğer işitse ve görsel ögeler koruma kapsamı dışında kalacaktır. Bu da oyunun genel anlamda korumasız kalacağı anlamına gelmektedir.

Oyun Hukuku bağlamında uygulamada olan diğer koruma kapsamı ise oyunların sinema eseri olarak kabul edildiği görüştür. Avrupa’da yer alan birçok ülke dijital oyunlar sinema eseri kapsamına almakta ve bu şekilde korunmasını sağlamaktadır. Ancak burada ki ciddi problem ise mevzuat gereği sinema eserlerinin birden fazla sahibinin olmasıdır. Yani senarist, yapımcıi yönetmen sinema eserlerinin sahibidir. Oyunlarda ise birden çok malik söz konusu değildir. Oyunun son hakkını alan şirket yahut geliştirici veya yazılımcı oyunun sahibi konumundadır. Görüleceği üzere oyunu sinema eseri kapsamına almakta gerektiği gibi bir koruma sağlamamaktadır.

Türk Hukuk sisteminde dijital oyunların korunması için herhangi bir yasa maddesi bulunmamaktadır. Ancak kanun hem bilgisayar programlarını hem de sinema eserlerini ayrı ayrı korumaya almıştır. Bu minvalde olası telif hakkı ihlalinde her iki koruma şeklinden de faydalanılabilir.

Türkiye’de oyun hukuku ile alakalı en büyük problem oyun derecelendirme kuruluşunun olmamasıdır. Bu sebeple oyunlar haksız ve hukuka aykırı olarak yasaklanmakta yahut sınırlandırılmaktadır. Oyun Hukuku bağlamında ki önemli sorunlardan biri de bu husustur. Bu husus önüne geçmek için yapılması gereken elzem şey bir oyun derecelendirme kuruluşu açmaktır. Dünyada birçok ülke oyun derecelendirme kuruluşları ile bu sınırlamaları ortaya çıkarmaktadır. ABD’de ESRB derecelendirme sistemi, Portekiz PEGI derecelendirme sistemini ve Japonya ise CERO derecelendirme sistemini kullanmaktadır. Bu sistemler ile oyunlar yaş grupları yahut diğer ayrıntılarla bir sınıflandırmaya gitmektedir

4.67 avg. rating (95% score) - 3 votes

Bir cevap

  1. guest dedi ki:

    Merhaba,
    Örneğin yapılan mobil oyunda ve ya uygulamada herhangi bir ünlünün ismi içeriğinde ya da başlığında kullanılırsa bu telif hakkına girer mi?

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir


dört + = 12

Sorunuz mu var?