0555 687 39 65
info@halilibrahimcelik.av.tr

İŞÇİNİN HAKLI NEDENLE FESİH SEBEPLERİ

Miras, Bilişim, Ceza, Aile ve İş Hukuku Avukatı

İşçinin Haklı Nedenle Fesih Sebepleri - Av. H.İbrahim Çelik

İster belirli süreli olsun ister belirsiz süreli olsun, işçi kanunda belirtilen bazı sebeplerin bulunması halinde iş akdini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir. Haklı nedenle fesih için kanunda işçi lehine düzenlenen bu sebepler;

Haklı Nedenle Fesih Sebepleri Nelerdir?

1)      İşin işçinin sağlığı için tehlike bir durum yaratması bir sağlık sebebidir. İş konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa işçi iş akdini feshedebilir. Örneğin kotların taşlanması işinde çalışan işçiler bu taşlama işlemi sırasında çeşitli hastalıklara yakalanması durumunda işçi için haklı nedenle fesih sayılır. İşin işçinin sağlığına zarar verici nitelikte olduğu raporla saptanmışsa buna rağmen işveren işçiyi edimini yerine getirmesi için zorluyorsa fesih hakkı kullanılabilir. İşveren işçiye sağlığına uygun başka bir edim yüklerse bu hak kullanılmayacaktır. Bu durum haklı nedenle fesih sebebi olarak kanunda kendisine yer bulmuştur.

Sağlık Nedenleri

2)      İşverenin bulaşıcı bir hastalığa yakalanması fesih hakkı doğuran bir sağlık nedenidir. İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren veya başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulması işçi için haklı nedenle fesih sayılır. Örneğin iş yerinde çalışan işçilerden birinin verem gibi bulaşıcı bir hastalığa yakalanması bu fıkra kapsamındadır. Haklı nedenle fesih sebeplerinden biri de işçinin sağlık durumudur.

İşverenin Ahlak ve İyiniyet Kurallarına uymaması

3)      İşverenin hilesi ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan hallerdendir. Buna göre iş sözleşmesinin yapıldığı sırada işveren işin niteliğiyle ilgili gerçek dışı bilgiler verir işçiyi yanıltırsa işçi iş akdini feshedebilir. Bu yanılmanın sözleşmenin esaslı noktalarından biri hakkında olması gerekir. Yanılma sözleşmenin yapılmasına etki etmelidir. Örneğin işveren işçiye sözleşme kurulurken gerçekte vermeyeceği ücreti vereceğini beyan etmesi sonucu iş akdinin kurulması durumunda işçi haklı  fesih hakkını kullanabilecektir. İşçi bu sebebe dayanarak haklı nedenle fesih yaptığında kıdem tazminatına hak kazanır.

İşverenin Şeref ve Namusuna Dokunacak Sözle Söylemesi

4)      İşverenin işçinin veya ailesinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler söylemesi, davranışlarda bulunması veya bu kişilere karşı cinsel tacizde bulunması ahlak ve iyi niyet kurallarına uymaz. Küfüretmek, hakaret etmek bu davranışlardan bazılarıdır. Bu davranışların işçinin yüzüne karşı veya arkasından yapması değişiklik yaratmaz. İşçi  bu duruma dayanarak haklı fesih yaptığında kıdem tazminatı kazanır.

5)      İşverenin işçiye sataşması da ahlak ve iyi niyet kurallarına uymaz. Buna göre işveren işçiye veya ailesinden birine karşı sataşır veya gözdağı verirse yahut işçiyi veya ailesinden birini kanuna karşı davranışa özendirir, kışkırtırsa işçi için haklı fesih sebebidir. Bununla birlikte işveren işçi veya ailesinden birine karşı hapsi gerektiren bir suç işler veya işçi hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ağır isnat ve ithamlarda bulunursa haklı nedenle fesih sayılır. Örneğin işverenin işçiyi tehdit etmesi, sahte belge düzenlettirmesi, ailesinden birini öldürmesi, işçiyi hırsızlıkla suçlaması gibi durumlar bu fıkraya örnek oluşturur. Haklı nedenle fesih sebeplerinden biri de bu durumdur.

İşyerinde Taciz Haklı nedenle fesih sebebi

6)      İşçinin cinsel tacize uğraması ahlak kurallarına aykırıdır. Buna göre işçinin başka bir işçi veya üçüncü kişiler tarafından işyerinde tacize uğraması ve durumu işverene bildirmesine rağmen gerekli önlemler alınmaması durumunda işçi iş akdini haklı nedenle fesih ile sonlandırabilir..

7)      İşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse iyi niyet kurallarına aykırılık söz konusudur ve işçi iş akdini haklı fesih ile sonlandırabilir. Örneğin işçinin asgari ücretin altında çalıştırılması bu fıkra kapsamındadır. İşçinin SSK primlerinin eksik yatırılması veya hiç yatırılmaması da haklı fesih olarak sayılmıştır.

Ücretin Ödenmemesi ya da Eksik Ödenmesi

8)      Ücretin parça başına veya iş tutarı üzerinden ödenmesi kararlaştırılıp da işveren tarafından işçiye yapabileceği sayı ve tutardan az iş verildiği hallerde, aradaki ücret farkı zaman esasına göre ödenerek işçinin eksik aldığı ücret karşılanmazsa yahut çalışma şartları uygulanmazsa işçi için haklı fesih imkânı doğar.

9)      İşçinin çalıştığı iş yerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebepler ortaya çıkarsa işçi için haklı fesih imkânı doğar. Bu zorlayıcı sebepler mücbir sebepler olabileceği gibi hammadde yokluğu gibi işveren kaynaklı da olabilir. Bu sebebe dayalı olarak çalışamamanın mutlaka bir haftayı geçmesi gerekir. İşçi buna bağlı olarak fesih hakkını kullanmadan önce zorlayıcı sebep ortadan kalkmışsa bu hak kullanılamaz. İş sözleşmesi feshedilmediyse zorlayıcı sebebin bulunduğu süre boyunca askıda kalır. Bu bekleme süresinde işçiye bir haftaya kadar yarım ücret verilmesi gerekir.

Haklı nedenle fesih Süresi ve Haklı nedenle fesih Süreci

İşçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallere dayanarak sözleşmeyi feshedebilmesi için somut olayı öğrendiği tarihten itibaren altı iş günü ve herhalde olayın geçtiği tarihten itibaren 1 yıl içerisinde hakkını kullanmalıdır. Aksi halde feshi geçersiz sayılır, kıdem tazminatı gibi haklarını yitirir. Hakkını kullanmak isteyen işçi durumu işverene ihtar eder. Noter kanalıyla yapması ispat açısından yararınadır. SGK’ ya başvurabilir veya işveren hakkında yasal yollara başvurabilir.

Av. Halil İbrahim ÇELİK & Merve ARABACI

5.00 avg. rating (100% score) - 5 votes

2 cevap

  1. […] durumunda uygulanır. Bir iş yerinde mobbing uygulanması, mobbing mağduru kişiler için haklı nedenle iş sözleşmesinin feshedilmesine olanak sağlamaktadır. Bu durumda mobbing nedeniyle tazminat almak isteyen kişiler, haklı bir […]

  2. […] 24. Maddesinde çalışanın hangi hallerde iş sözleşmesini feshedebileceği belirtilmiştir. Haklı nedenle iş sözleşmesinin feshi gerekçelerinden biri de çalışanın sigortasının düşük gösterilmesi […]

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir


+ bir = 9

Sorunuz mu var?