Boşanmanın zor bir süreç olması taraflar açısından bir çok hak kaybının yaşanmasına sebep olabilmektedir. Özellikle boşanmada kadının hakları bilinmediğinde mal paylaşımı, nafaka, tazminat ya da çocuğun velayeti gibi boşanmanın önemli sonuçlarında sorunlar yaşanabilmektedir. O yüzden tarafların yasal haklarını korumaları açısından hukuki bilgi ve deneyim her iki eş için de gereklidir.
Boşanmada Kadının Hakları
Boşanma öncesi, boşanmada davası sürerken ya da boşanma sonrası hangi haklara sahip olunduğunun doğru bir şekilde bilinmesi gerekir. Diğer yandan bu hakların neler olduğunun bilinmesi yeterli olamayabilir. Bu noktada boşanmada kadının hakları açısından doğru bir süreç yönetimi yapması da gereklidir.
Boşanmada Kadının Hakları Nelerdir?
Boşanmalarda eşler yalnızca fiziken birlikte yaşamalarını ayırmazlar. Bunun yanı sıra boşanmanın maddi ve manevi bir çok sonucu vardır. Örneğin müşterek çocuğun boşanma sonrası hangi ebeveyninde kalacağı, eski eşin çocuğu hangi şartlar dahilinde görebileceği, boşanma sonrası maddi veya manevi tazminat ödenip ödenmeyeceği, yoksulluk ve iştirak nafakası miktarı, mal paylaşımının nasıl yapılacağı… gibi gerek maddi gerekse de manevi sonuçlar, boşanmada kadının hakları içerisinde yer almaktadır. Bu sürecin etkili bir şekilde yerine getirilmesi için ise davanın hukuki anlamda kusursuz olarak işletilmesi gerekir.
Boşanmada Kadının Mal Paylaşımı Hakkı
Boşanmaların ekonomik açıdan sonuçlarından birisi mal paylaşımıdır. Boşanmada mal paylaşımı yapılırken temel husus, eşlerin hangi mal rejimine tabi olduklarıdır. Mal rejimlerinin neler olduğuna ve hangi mal rejiminde paylaşımın nasıl yapılacağı ile ilgili olarak “Boşanmada mal paylaşımı” yazımızı okuyabilirsiniz. Boşanmada kadının hakları arasında yer alan mal paylaşımı hakkında kadın, edinilmiş mallara katılma rejimine tabi ise, evlilik içerisinde alınan tüm mallarda hak sahibidir. Diğer yandan 2002 yılından önceki evliliklerde 2002 yılına kadar alınan mallar aksi bir mal rejimi seçilmemiş ise, mal ayrılığı rejimine göre bölüşülür. 2002 yılından sonra yapılan evliliklerde ise, yasal mal rejimi “edinilmiş mallara katılma rejimi olup bu rejime göre malların paylaşımı yapılmaktadır. Boşanmada kadının hakları içerisinde yer alan mal paylaşımı hakkı noktasında bilinmelidir ki, eşiniz ile tabi olduğunuz mal rejimi sizin boşanmadan sonra mal paylaşımınızı nasıl yapacağınızı belirlemektedir.
Boşanmada Kadının Tazminat Hakkı
Boşanmaların ekonomik sonuçlarından birisini oluşturan tazminat hususunda, kadının tazminat hakkını belirleyen husus, boşanmayı getiren olaylardaki kusur oranlarıdır. Boşanmada kadının maddi ve manevi olmak üzere iki farklı tazminat hakkı bulunur. Fakat bu haktan yararlanılabilmesi için her tazminat türüne göre farklı şartların oluşması gerekir. Örneğin boşanmada kadının maddi tazminat hakkı elde edebilmesi için boşanmayı getiren olaylarda (örneğin aldatma, şiddet, geçimsizlik…) kadının eşinden daha az kusura sahip olması ya da kusursuz olması gerekir. Boşanma nedeniyle mevcut menfaati ya da olası menfaatlerin sekteye uğraması, eşin kusurlu olması gibi şartların oluşması boşanmada kadının hakları içerisinde yer alan maddi tazminat alınabilmesi için gereklidir.
Boşanmada kadının tazminat hakkı hususunda manevi tazminat talep edilecek ise, bu tazminatın alınabilmesi ancak kadının kişilik haklarının saldırıya uğramış olması ile mümkündür. Örneğin kadının evlilik içerisinde aşağılanması,boşanma sürecinde yaşadığı elem ve üzüntü, hakaret… gibi durumlar kadının kişilik haklarını zedeleyen davranışlar olup bu tip durumlarda manevi tazminat talep edilebilir. Boşanmada tazminat konusuna ilişkin ayrıntılı bilgiyi “boşanmada tazminat nasıl alınır” adlı yazımızda bulabilirsiniz.
Boşanmada Kadının Velayet Hakkı
Boşanmalarda velayetin kime verileceği noktasında belirleyici olan çocuğun menfaatleridir. Yani çocuk açısından hangi ebeveyni daha iyi bir yaşama ortamı sunarsa, çocuğa hangi ebeveyn daha iyi bir gelecek hazırlayabilecek ise, çocuğun maddi ve manevi ihtiyaçlarının ne ölçüde karşılanacağı hususunda hangi ebeveynin daha doğru koşulları oluşturacağı gibi durumlar göz önüne alınıp velayet kararı verilmektedir. Boşanmada kadının hakları içerisinde yer alan velayet konusunda etkili bir boşanma davası süreci yürütülmesi burada kadının hak kaybını engelleyecektir.
Boşanmada Kadının Nafaka Hakkı
Boşanma davalarında nafaka belirli kriterler ölçüsünde alınabilmektedir. Nafaka alma şartları, talep edilecek nafaka türüne göre farklılık göstermekte olup bu süreçte 3 farklı nafaka türü talep edilebilir. Öncelikle boşanma davası sürerken tedbir nafakası denilen ve boşanma sürecinde yaşanacak maddi zorlukların telafisi açısından dava sonuçlanana kadar alınan nafaka türü bulunur. İkincisi ise dava sonunda kadının yaşam standardının korunabilmesi açısından yoksulluk nafakası talep edilebilir. 3. Nafaka türü ise, müşterek çocuğun velayetini alan kişinin çocuğun ihtiyaçlarını karşılamak adına karşı taraftan talep edeceği iştirak nafakasıdır.